Öyle böyle değil donacağız!

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Yayın Kurulu Başkanı ve Haliç Üniversitesinde öğretim görevlisi de olan Köse, eskilerin "amansız elli" adını verdikleri soğuk havalara ilişkin açıklamalarda bulundu.

Havanın gelecek günlerde hızla soğuyacağını belirten Köse, soğuğa karşı tedbirli olunması uyarısında bulundu.

Köse, başladığı günden itibaren şiddeti artacak bu havaların, adını "amansız" kelimesinden aldığına dikkati çekerek, "Amansız kelimesi mana olarak 'aman vermez, acımasız, cana kıyıcı, hoşgörüsüz, gaddar, zalim' olarak geçmektedir. Anlamından da anlaşılacağı üzere bu soğuklar, uzun soluklu 50 gün sürdüğü ve aman vermediği için atalarımız bu ismi vermişlerdir." diye konuştu.

Normal şartlarda söz konusu soğukların 4 Ocak'ta başladığını fakat bu yıl tarihlerin "omega blokajı" nedeniyle yaşanan yüksek basınçtan etkilendiğini anlatan Köse, "Bu sene amansız elli soğukları yurdumuzda bir hafta sapmayla 11 Ocak'tan itibaren yaşanmaya başlayacak. Soğukların aralıksız devam etmesi yüzünden, bu günlere 'amansız elli' denmiştir. 10 gün sert kışın sonunda, 31 gün zemheride, 9 gün gücüğün başında, toplam 50 gündür." dedi.

ABD, Japonya, Filipinler, Meksika gibi okyanusa kıyısı bulunan ülkelerde görülen tayfunlara farklı isimlerin verildiğine işaret eden Köse, o ülkelerde bu isimlerin her yıl değiştiğine değinerek şunları kaydetti: "Tayfunlara isim verme fikri çok eskilere dayanmıyor. İlk olarak 19. yüzyılın sonlarına doğru Avustralyalı bir meteorolog, tayfunlara kadın isimleri vermeye başladı. Bu fikri benimseyen Amerika Ulusal Tayfun Merkezi, 1953 yılından itibaren uygulamayı resmen yürürlüğe koydu. 

Atalarımız ise uzun yıllar yaptıkları gözlemler ile sayılı fırtına ve günlere hafızalarda kalacak, o fırtınayı nitelendiren isimler vermişlerdir. Örneğin eylül ayının son haftasında kestanelerin ağaçtan dökülmesine neden olduğu için 'kestane karası fırtınası' ismini vermişlerdir. Zira kestane dikenli bir meyvedir, toplaması zor ve zahmetlidir. Eylülün son haftası genelde Balkanlar üzerinden gelen soğuk hava ve fırtına ile birlikte ani sıcaklık düşüşünün ardından dökülen kestaneler nedeniyle 'kestane karası fırtınası' adını almıştır. Benzer durum, amansız elli için de geçerlidir."

Köse, eski kuşaklarda "Güzün yağmur çok yağarsa kış uzun geçer" inanışının hakim olduğunu dile getirerek, "Atalarımızın bu tahminine göre, geçen güz neredeyse yağmur yağmadı. Bu durumda bu kış kısa sürecek. Bu tahmini bir yere not alıp, tutup tutmayacağını hep birlikte yaşayarak görelim." ifadesini kullandı.

Diğer dönemlerde yaşanan soğukların genelde fırtınayla birlikte birkaç gün veya hafta devam edip, yerini ılık havaya bıraktığını aktaran Köse, "amansız elli" soğuklarının ise çok daha uzun sürdüğünü, şiddetli ve sert geçtiğini ifade etti.

Ülke genelinde soğuk hava etkili olsa da, sıcaklıklar mevsim normallerinin altında ölçülüyor. Yeni yılın da gelmesiyle birlikte yurttaşlar 'Ne zaman kar yağacak?' sorusunun yanıtını merak ediyor. CNN TÜRK Meteoroloji Danışmanı Prof. Dr. Orhan Şen, İstanbul'a kar yağıp yağmayacağını canlı yayında açıkladı.

Şen, şunları kaydetti:

"Yüksek basıncın etkisi Türkiye üzerinde etkili oluyor. Bu nedenden dolayı da zaten Türkiye'de yağış yok. Bu kadar uzun süre yüksek basıncın Türkiye üzerinde etkili olması beklenen bir olay değil. Yüksek basınç ne demek, yüksek basınç kararlı bir dönem demek. Yani rüzgar yok, dağılım yok. Dolayısıyla sis oluşuyor. Bu yüksek basıncın özelliklerinden biridir. Sis oluştuğu zaman da hava kirliliği hat safhaya çıkıyor.

"KAR YAĞIŞI UFUKTA GÖRÜNMÜYOR"

İstanbul'un ocak ayı uzun yıllar en yüksek sıcaklık derecesi 9 derecedir. Şu anda bugün 11-12 derece, hafta sonu da 14 dereceye çıkacak. Sıcaklık ortalamanın üzerinde. Kar yağması için 5 derecenin altına düşmesi lazım. Bu nedenden dolayı da ufukta da kar görünmüyor.

KAR NE ZAMAN GELECEK?

Sıcaklıklar bu şekilde devam edecek gibi görünüyor. Kar ne zaman gelecek? İstanbul'a biraz daha var görünmüyor ama önümüzdeki ayın 10'unda bir soğuk hava dalgası girişi var Türkiye'ye ama Marmara'da Kar Yağışı yapacağını pek tahmin etmiyorum. Anadolu'ya bir kar yağışı gelecek ayın 10'undan sonra.

KAYNAK:HABER7